In de regio Amsterdam ligt een van de drukste verkeersaders van Nederland: de A10 Zuid. Hier komen dagelijks duizenden auto’s, treinen, metro’s en fietsers samen. Het gebied vormt een cruciale schakel in de bereikbaarheid van de hoofdstad, Zuidas en Schiphol. De bestaande infrastructuur voldoet echter niet meer aan de groeiende mobiliteitsvraag. Zuidasdok zorgt voor een betere bereikbaarheid van Amsterdam en van het noordelijk deel van de Randstad, met het openbaar vervoer en over de weg. Onderdeel van dit omvangrijke programma is de reconstructie van knooppunt De Nieuwe Meer in de vernieuwing van de A10 Zuid, een project dat apart is aanbesteed en gegund aan bouwcombinatie TriAX, bestaande uit BESIX, Dura Vermeer en Heijmans.

Het doel is helder: het knooppunt ontvlechten zodat verkeer veiliger en beter kan doorstromen, begint Ferdinand Bockhoudt, projectmanager van het knooppunt namens programma Zuidasdok. “Op de A10 Zuid komen doorgaand verkeer en verkeer met een bestemming in Amsterdam Zuid nu nog te veel met elkaar in conflict. De oplossing is gevonden in de aanleg van parallelbanen. Dit vermindert opstoppingen en maakt de weg overzichtelijker.”
Het projectgebied van knooppunt De Nieuwe Meer strekt zich uit over 2,5 kilometer tussen de aansluitingen S107 Amsterdam-Slotervaart, Oud Zuid en de S108 Amsterdam-Oud Zuid, Buitenveldert. Binnen dit tracé worden tal van kunstwerken vernieuwd of uitgebreid, waaronder de bruggen over rivier de Schinkel en de bouw van een indrukwekkende fly-over die de binnenring van de A10 Zuid verbindt met de A4 richting A4 Schiphol.
De bruggen over de Schinkel vormen een technisch hoogtepunt binnen het project. “Momenteel zijn er vijf beweegbare bruggen in gebruik, eigendom van verschillende partijen: ProRail, GVB en Rijkswaterstaat”, zegt Bockhoudt. “Om de capaciteit te vergroten worden er drie bruggen aan de zuidkant en één aan de noordkant toegevoegd. Tegelijkertijd wordt een bestaande brug aan de zuidkant gesloopt.”. “Als aannemer zijn we wel gewend aan het bouwen van bruggen en viaducten”, zegt Markus Büttner, projectdirecteur bij bouwcombinatie TriAX. “In dit project maken de omstandigheden het complex, waaronder het clusteren van de bediening. Waar de bruggen nu nog afzonderlijk openen, worden ze straks gecoördineerd bediend. Zo kunnen meerdere bruggen in één keer open, wat wachttijden voor weg- en treinverkeer beperkt. De bediening vindt op afstand plaats via een nieuw digitaal systeem, waarvan veel componenten digitaal vooruit worden gebouwd en in een ‘digital twin’-opstelling worden getest.”

Bouwen aan een snelweg in een dichtbebouwde, binnenstedelijke omgeving is geen eenvoudige opgave. “De A10 Zuid ligt hoog, de ondergrond is slap en de ruimte is schaars”, zo vat Büttner het krachtig samen. “Daarom passen we innovatieve bouwtechnieken toe, zoals het gebruik van paalmatrassen en gewapende grond, dat in deze grote lengtes en hoogtes zo dicht bij de bebouwing niet eerder is vertoond in Nederland. Maar ook vernagelde wanden met spuitbeton in plaats van damwanden, is een unicum voor ons land, en bedoeld om veilig te werken, zonder de snelweg langdurig af te sluiten of overlast te veroorzaken. Maar af en toe ontkomen we er niet aan om de omgeving ‘even’ te laten stoppen. Zo was er enerzijds een 16-daagse afsluiting van de A10 ten behoeve van de bouw van de pijler van de fly-over. En hebben we anderzijds de Amstelveense weg zes weken afgesloten om steunpunten van de viaducten voor de parallelbaan te maken. Verder worden veel onderdelen, zoals de stalen brugdelen voor de Schinkelbrug, en de betonnen liggers en hamerstukken prefab voorbereid in Friesland en per schip aangevoerd. Op die manier kunnen ze tijdens geplande afsluitingen in korte tijd worden geplaatst. Ook weer met als doel om de impact op het verkeer zoveel mogelijk te beperken.”
In dit project werkt bouwcombinatie TriAX nauw samen met Zuidasdok én met gespecialiseerde onderaannemers die hun kennis en kunde ook al in de tenderfase hebben laten gelden. “De complexiteit zit ‘m niet alleen in de techniek, maar ook in het samenbrengen van alle belangen: van weggebruikers en bewoners tot vervoerders en bedrijven in de regio”, zegt Bockhoudt. De trots bij de heren is dan ook groot: “Onder de motorkap is dit een van de technisch meest uitdagende projecten van Nederland. We bouwen midden in de stad, terwijl het verkeer, de stad en het leven gewoon doorgaan.”
De komende jaren groeit het project letterlijk uit de grond. In 2026 wordt het stalen val geplaatst, in 2027 kan het verkeer in de binnenring over de nieuwe parallelbaan rijden, en in 2031 is het complete knooppunt klaar voor de toekomst: een moderne, veilige en goed georganiseerde toegangspoort tot Zuidas, de regio Amsterdam en de noordelijke randstad.
Programma Zuidasdok
Het programma Zuidasdok is een van de grootste infrastructurele projecten van Nederland en bestaat uit meerdere projecten. Centraal staan de vernieuwing en uitbreiding van station Amsterdam Zuid, de aanleg van twee snelwegtunnels in de A10 Zuid en de reconstructie van de knooppunten De Nieuwe Meer en Amstel. Bouwcombinatie TriAX is verantwoordelijk voor de reconstructie van knooppunt De Nieuwe Meer, terwijl station Amsterdam Zuid door bouwcombinatie Nieuw Zuid wordt gerealiseerd. Bouwcombinatie Volkerwessels Infra ontwerpt momenteel de snelwegtunnels, en de reconstructie van knooppunt Amstel is op 31 oktober jongstleden definitief gegund aan bouwcombinatie Amstel Verbindt.