Van Aalsburg en DEME versterken dijk rond Marken met slimme waterbouwtechniek

Marken krijgt een toekomstbestendige dijk die bewoners de komende vijftig jaar bescherming moet bieden tegen hoog water. De dijkversterking combineert moderne waterbouwkundige technieken met traditionele kennis en materialen. Van Aalsburg werkt hiervoor nauw samen met hoofdaannemer Combinatie Hof op Marken.

Slim samenwerken aan een complexe opgave

Delen van de huidige dijk rond Marken zijn te laag of voldoen niet meer aan de veiligheidsnormen. Rijkswaterstaat gaf de opdracht voor dijkversterking aan de combinatie Hof op Marken (DEME Environmental en JLD International). Van Aalsburg BV werd er vanaf het begin intensief bij betrokken.

“Marken is omringd door heel ondiep water”, vertelt Dick van Aalsburg. “Met gewoon groot materieel vaar je je daar vast. Wij hebben specialistisch ondiepvarend materieel, een duwboot met schottelaandrijving die ook bij een diepte van een meter kan manoeuvreren.”

Proefvakken als voorbereiding

Voordat het ontwerp definitief werd, legde de combinatie in 2022 twee proefvakken van 100 x 9 meter aan, waarbij er 14 lagen wiepen zijn aangebracht (totale hoogte van 130 cm), om te zien of de bedachte bouwmethode in de praktijk werkte. Van Aalsburg leverde daarin een lichte variant van een legakker, opgebouwd uit wilgen en wiepen.

“De veenachtige ondergrond kan weinig druk verdragen, dus als je er stenen op legt zakken die weg”, legt Van Aalsburg uit. “Met zo’n legakker of zinkstukken kun je de druk veel beter verdelen, een goede stabiliteit realiseren en het zand op zijn plek houden. Op basis van die pilot is het ontwerp verder verfijnd.”

Laag voor laag de dijk opbouwen

De dijk wordt in fases opgebouwd. Combinatie Hof op Marken spuit het zand op in ringen rondom Marken, laag voor laag. Waar nodig helpt Van Aalsburg met speciale moeraskranen om alles op zijn plek te krijgen. Verticale drainage voert het water af om de zetting van het zand te versnellen. “Na elke laag brengen wij aan de buitenkant een tijdelijk zinkstuk aan”, vertelt Van Aalsburg. “Dat voorkomt erosie door de golfslag. De stenen daarvoor komen uit het binnentalud van de oude dijk. Als de dijk eenmaal op hoogte is, halen we de tijdelijke zinkstukken eruit en leggen we een definitief, zwaarder zinkstuk met een stevig non-woven en PP-weefsel met lussen en daarbovenop bestortingen. We hebben al een proefstuk van 3.000 m2 definitieve constructie gemaakt om te zien hoe het zich houdt.”

Nauwe samenwerking

De samenwerking tussen Van Aalsburg en DEME reikt verder dan alleen de dijkversterking op Marken. “Zo hebben we voor Combinatie Hof op Marken een amfibiescherm geplaatst langs het fietspad bij deze dijk”, zegt Van Aalsburg. “En internationaal hielpen we het moederbedrijf van DEME in Ivoorkust: daar hebben we vijftig containers vol met wilgentakken en wiepen geleverd om zinkstukken mee te maken en ter plekke geleerd hoe ze die zelf kunnen knopen. Sindsdien verwerken ze het daar zelf verder.” Dit soort opdrachten onderstreept de brede inzet van Van Aalsburg, van lokale uitdagingen tot maatwerk aan de andere kant van de wereld.