Kennishuis in onder andere rookbeheersingssystemen maakt het verschil bij brandveiligheid in (spoor)tunnels

In het Bouwbesluit 2012 is verankerd dat alle brandveiligheidsinstallaties een inspectiecertificaat moeten hebben. De naleving ervan in de praktijk blijkt echter niet altijd even eenvoudig. Een gesprek met Stan Veldpaus, Projectadviseur Rookbeheersingssystemen, en Erik Peeters, Commercieel Manager Brandveiligheid van Colt International, over de brandveiligheid van (spoor)tunnels en het belang van een goedwerkend, gecertificeerd rookbeheersingssysteem.

Tunnelveiligheid

“Bij het ontwerpen van een rookbeheersingssysteem voor spoor-, metro- en verkeerstunnels, staat de veiligheid van personen voorop”, zegt Peeters. “Daarna is het belangrijk dat de hulpdiensten zo spoedig mogelijk veilig toegang kunnen krijgen en als laatste proberen we ook de constructie te beschermen. Een tunnel is van levensbelang voor de economie dus wil je die zo snel mogelijk weer operationeel hebben.” Veldpaus vult aan: “Een goed rookbeheersingssysteem [RBS] is daarbij van groot belang.” Colt International ontwerpt, levert, monteert, onderhoudt, test én certificeert in combinatie met de Inspectie Instelling de totale combinatie aan rookbeheersingssystemen.

Optimalisatie van het ontwerp

“We bepalen eerste de systeemomvang en beproeven dan de effectiviteit van de Rookbeheersingsinstallatie (RBI) aan de hand van een ProTuVem-calculatie”, zegt Peeters. “Prima voor een eerste grove indicatie, maar om dat vervolgens te finetunen en optimaliseren, hanteren wij de CFD-techniek (Computational Fluid Dynamics).” Veldpaus vult aan: “Met behulp van CFD-simulaties, kunnen we op voorhand nauwkeurig bekijken wat de effectiviteit is van een tunnelventilatiesysteem in geval van brand. Deze berekeningen zijn veel accurater en hebben een enorm groot voorspellend vermogen. Wat er in werkelijkheid gaat gebeuren bij een brand, het gedrag van rook en temperaturen is hierdoor zeer nauwkeurig te voorspellen. Op basis van deze CFD-simulaties kunnen we vervolgens het systeem verder optimaliseren of nog effectiever laten zijn.”

Praktische vertaalslag

Peeters vertelt dat Colt International de CFD-berekening valideert met de werkelijkheid. “Zo hebben we in de praktijk meerdere real life testen gedaan, waarbij we bijvoorbeeld een coupé van een metro vervangen hebben door platte wagon met een container met gelijke afmetingen en gelijke openingen en hier een brandhaard in hebben geplaatst. Ook testen we met rookmachines. Daarbij kennen we de kenmerken van de ventilatoren en weten we hoe ze presteren. Het trial and error traject, aan de hand van ProTuVerm en CFD, staan aan de basis van de ontwerpen van Colt International.” Veldpaus: “Het ontwerpen houden we het liefst in eigen hand. Wij zijn een kennishuis, daar ligt onze kracht. Als adviserende en uitvoerende partner kunnen we ook uitstekend naast een adviesbureau optreden, maar we nemen wel de kennis van de praktische vertaalslag mee in ons advies en ontwerp. Daarbij kijken we ook naar energieverbruik, beschikbaarheid en bereikbaarheid van componenten en marktconformiteit. En de veiligheid bij installatie en onderhoud. Dat zijn vraagstukken waar wij aan de voorkant mee bezig zijn die wel zo belangrijk zijn voor alle stakeholders”, vindt Veldpaus.

Certificering en onderhoud

Colt International kan het hele traject binnen rookbeheersing uit handen nemen. “Naast adviseren, ontwerpen, leveren en installeren, zorgen we dat een project opgeleverd wordt inclusief certificering en kunnen we het ook onderhouden.” Dat laatste is een cruciaal onderdeel van het in nominale staat houden van een installatie, volgens Peeters. “Zie het als een soort APK, maar dan voor je installatie. Het hangt er, maar je wilt er zeker van zijn dat het doet wat het moet doen in geval van nood. Dus moet je er goed mee om gaan en het goed onderhouden om dat te borgen.” Veldpaus: “Naast dat we dat doen voor nieuwe tunnels, kunnen we ook bij bestaande installaties de effectiviteit van het huidige systeem bepalen en zorgen dat het gecertificeerd wordt. Is het systeem niet voldoende, dan kunnen we daarop anticiperen en waar nodig aanpassingen doen of het systeem vervangen.” Hij besluit: “Zeker met de grootschalige opgaaf in tunnelrenovatie, waar Nederland in 2023 mee aan de slag gaat is dat natuurlijk een enorme meerwaarde.”