Asfaltsector moet duurzaamheidbelofte waarmaken

Met het oog op het klimaatakkoord van Parijs ontwikkelt de van oorsprong conservatieve asfaltbranche zich inmiddels in rap tempo. Sinds 1 januari is warm mix asfalt de norm, het machinepark evolueert naar emissieloos en er wordt volop geëxperimenteerd met duurzame mengselsamenstellingen. Desondanks zijn er ook nog de nodige uitdagingen te overwinnen. 

Als branche zijn we de uitdaging aangegaan om Hot Mix Asfalt langzaam uit te faseren. Om ervaring op te doen is Mourik twee jaar geleden gestart met het vervangen van zo’n 10-25% regulier asfalt met Warm Mix Asfalt. De grote uitdaging van Warm Mix Asfalt is de levensduurverwachting. Voor onder- en tussenlagen gelooft iedereen er wel in, maar het is ook zaak om bij de meer kritische mengsels de kwaliteit te borgen. Daar is een stukje vertrouwen voor nodig. Wat heel belangrijk is, is dat iedereen meegaat in deze ontwikkeling. Gelukkig hebben alle asfaltproducenten ermee ingestemd, maar juist voor die paar kritische mengsels hebben we nog wat te doen als sector.

Het doorontwikkelen van asfaltmengsels is een continu proces. Begin 2025 hebben we een nieuw mengsel op TRL 9-gecertificeerd gekregen. Een goed begin van het nieuwe jaar. Het gaat om het Warm Mix-asfaltmengsel SMA GRA 8 COLT® dat in samenwerking met het Asfalt Kennis Centrum is ontwikkeld. Het mengsel dateert al uit 2012 en was zijn tijd eigenlijk ver vooruit. Inmiddels hebben we alle certificeringen rond en maakt dat het mengsel nu perfect voldoet aan Warm Mix. We hebben er al 90.000 ton van aangebracht en tonen daarmee aan dat het bewezen bestand is tegen zware belasting, extreme weersomstandigheden en dagelijkse verkeer. COLT® is een mooi voorbeeld van wat je als sector samen kunt bereiken door innovatie te koppelen aan duurzaamheid. 

Bij het berekenen van de Milieukostenindicator (MKI) van asfalt valt nog een wereld te winnen. Er wordt altijd uitgegaan van de MKI-cijfers van de meest gunstige asfaltcentrale. En dat hoeft niet per definitie de centrale te zijn die het dichtst in de buurt ligt van een project. We rijden daar graag voor om. Transportkilometers zijn namelijk maar een beperkte factor in de MKI-berekening. Dat moet anders. Bovendien zou er ook meer focus mogen liggen op de levensduurverwachting van een bepaalde asfaltsamenstelling. Een 2 centimeter dikkere constructie bijvoorbeeld zou de levensduur van de weg mogelijk met vele jaren kunnen oprekken. Dat is pas echt duurzaamheid, en daar wordt in de huidige rekenmethodieken niet tot nauwelijks rekening mee gehouden. We moeten ons ook afvragen of ZOAB nog wel het meest duurzame product is? Het is uiteindelijk een deklaag die maar een jaar of tien meegaat…

De asfaltsector behoort tot de koplopers in het verduurzamen van het machinepark. Ook bij Mourik investeren we fors in de uitbouw van een emissieloos materieelpark. In november 2024 is een mobiele elektrische graafmachine geleverd en dit jaar gaan we een pilot uitvoeren met een elektrische asfaltspreidmachine. Verder hebben we twee rupskranen op waterstof die we in eigen beheer ontwikkeld en gebouwd hebben, en is er een elektrische drierolwals in de maak. Ook dat doen we zelf, waarbij we de nodige verbeteringen doorvoeren ten opzichte van het eerste model. Zo is er meer vermogen direct op de wielen beschikbaar, en dat leidt weer tot minder verlies en dus een hoger rendement. Verder is de asfaltcentrale waar we een aandeel in hebben, twee jaar geleden verduurzaamd en volledig up-to-date.

Bitumen is gemaakt van aardolie. In 2050 willen we fossielvrij zijn. Samen met andere aannemers binnen het Asfalt Kennis Centrum zijn we bezig met de ontwikkeling van fossielvrij asfalt. Inmiddels zijn er al circa twintig proefvakken in Nederland aangelegd met fossielvrij asfalt. Het presteert boven verwachting, al zien we wel een spreiding in de resultaten. De komende jaren gaan we hier op doorpakken, zodat we als sector onze duurzaamheidsbelofte ook kunnen waarmaken.

De Pen – Bram Lommers – Bedrijfsleider asfalt bij Mourik