Duurzaam, circulair én klimaat adaptief bestraten? Het kan. De Nederlandse betonnen bestratingsindustrie laat zien dat beton allang niet meer ‘grijs’ is. Met innovatieve materialen, een sterke focus op klimaatadaptatie en heldere milieuprestaties zet de sector concrete stappen richting een duurzame openbare ruimte. De BRL K11002 is daarin een belangrijk hulpmiddel, voor zowel producenten als opdrachtgevers.
Wie duurzaam wil aanbesteden, heeft betrouwbare gegevens nodig. En precies dat is waar de beoordelingsrichtlijn BRL K11002 voor staat: een praktische én controleerbare methode om de milieuprestatie van betonnen straatstenen, tegels en elementen objectief te toetsen. Gemeenten en andere opdrachtgevers krijgen zo inzicht in de werkelijke milieu-impact van producten die ze inkopen, zonder dat ze zelf ingewikkelde controles hoeven uit te voeren. Waar veel duurzaamheidscertificaten ophouden bij een ‘groen logo’, gaat de BRL K11002 verder. Onafhankelijke toetsing op basis van actuele normen garandeert transparantie over de hele keten: van grondstoffen tot productie en van transport tot recycling.
Centrale meetlat binnen de BRL is de Milieu Kosten Indicator (MKI): een standaardmethode om milieubelasting te vertalen naar één overzichtelijk getal. Dat maakt producten goed vergelijkbaar en stelt overheden in staat om harde eisen te stellen in aanbestedingen. De MKI-waarde is gebaseerd op een volledige levenscyclusanalyse (LCA), inclusief grondstofgebruik, energieverbruik, CO2-uitstoot, transport en einde levensduur. Het gebruik van MKI zorgt voor objectieve data én stimuleert producenten om te blijven innoveren. Hoe lager de MKI, hoe beter de score, en dus hoe aantrekkelijker het product in een duurzame aanbesteding.
De sector van betonnen bestratingsproducten produceert ongeveer 18% van al het beton in Nederland. Juist omdat er geen constructieve eisen gelden (zoals wapening), is het een ideale proeftuin voor duurzame innovaties. Denk aan cementarme of zelfs cementloze betonsoorten, en het gebruik van secundaire grondstoffen zoals gerecycled granulaat. Gemiddeld wordt in bestratingsbeton al 15% gerecycled materiaal toegepast. Deze innovaties hebben impact: minder cement betekent direct minder CO2-uitstoot. Bovendien worden hulpmiddelen zoals de CEMsaver ingezet om cement efficiënter te benutten. Ook de inzet van alternatieve bindmiddelen, zoals geopolymeren, is in opkomst.
Betonnen bestrating speelt daarnaast een groeiende rol in klimaatadaptatie. Zo dragen lichtgekleurde stenen bij aan het beperken van hittestress in stedelijke gebieden. Waterpasserende en -doorlatende elementen verminderen de druk op rioleringssystemen bij piekbuien. Grasbetontegels combineren draagkracht met waterinfiltratie én vergroening. De leden van Betonhuis Bestrating, die produceren conform de BRL K11002, maken deze oplossingen concreet. Door innovatie te koppelen aan gecertificeerde milieuprestaties, bieden zij producten die niet alleen technisch, maar ook ecologisch toekomstbestendig zijn.
De BRL K11002 is méér dan een keurmerk, het is een hulpmiddel voor samenwerking in de keten. Producenten, ontwerpers, aannemers en opdrachtgevers kunnen dankzij de richtlijn met dezelfde cijfers werken, waardoor keuzes transparanter en beter uitlegbaar worden. Voor overheden is het een onmisbare schakel in duurzaam aanbesteden: wie kiest voor producten met BRL K11002-certificering, kiest voor onderbouwde kwaliteit en milieuverantwoording.
In een tijd waarin duurzaamheid geen bijzaak meer is maar randvoorwaarde, biedt de BRL K11002 duidelijkheid, betrouwbaarheid en stimulans voor vernieuwing. Door te kiezen voor gecertificeerde betonnen bestrating investeert de GWW-sector in een toekomst waarin de straat net zo duurzaam is als het beleid dat
eraan voorafgaat.